Manastır yapılarının yok olmuş mekanlar dizisi ve özgün kültürel mirası, restorasyon projesi ile birlikte müze-yapı kurgusu içinde yeni bir yaşam senaryosuna kavuşmuştur. Manastır yapısı, Ege’nin kültürel coğrafyası içinde önemli bir yere sahiptir. İçinde yer aldığı coğrafi konumda bir simge olarak göze çarpar. Restorasyon projesinde, yapıları ayağa kaldırırken bütünün arkitektonik karakteristiğini vurgulamak ve Cunda Adası’nın kültür envanterine katkı yapacak bir çevre düzeni oluşturmak hedeflenmiştir.

Cunda Adası, Patariça Yarımadası’nın en uç kuzey noktasında yer alan Manastırı, 17. Yüzyılda Athos’dan gelen Aynoroz keşişlerinin kurduğu biliniyor. Zeytinliklerde çalışan tarım işçilerinin mevsimlik olarak konakladığı manastırda, günlük işlerini tamamlayan işçilere din eğitimi de veriliyordu. 1771 ve 1795 yıllarında Manastır onarımdan geçerek bazı ekler inşa edilir. Manastıra ait tek resim 1908 tarihli bir kartpostaldır. Bu resimdeki tüm yapılar 1865 yılından sonra yapılan önemli yenileme süreci sonunda ortaya çıkar. Bu yenileme aşamasında şapel yıkılarak Bizans üslubunda yeniden inşa edilmiştir. Manastır, 1923’de ki mübadele yıllarında, Selanik yakınlarından gelen Katrinli ailesi tarafından zeytinlik arazisiyle birlikte alınır. Aile, zeytinlikleri işletir ve yapıyı yaz aylarında konut olarak kullanır.

Katrinli Ailesi zaman içinde manastırı kendi kaderine terk eder, yapılar hazine avcıları ve ziyaretçiler tarafından harap edilir. Şapel dışındaki yapıları yıkılan Manastırı, Fahrettin Katrinli’nin vefatının ardından evlatları Suzan Sabancı Dinçer’e satarlar.
Milli Park içinde bulunan Ayışığı Manastırı, “müze-yapı” tanımı içinde 2011’de özgün nitelikleri korunarak restore edilmiş; kültürel miras, yeniden yaşam alanına kazandırılmıştır.